Z czego składa się papier?

Za oczywiste przyjmujemy, że papier robi się z drewna. Tymczasem to spore uproszczenie.
Bazą w produkcji papieru są włókna celulozowe. Oczywiście, pozyskuje się je przeważnie z drewna, ale mogą one pochodzić również z innych roślin, takich jak trawa czy bawełna.
Papier będzie różnił się właściwościami w zależności od tego, jakiego gatunku drewna użyjemy do jego wytworzenia. Włókna drzew liściastych są krótkie, przez to zapewniają papierowi dobrą nieprzezroczystość. Z kolei włókna drzew iglastych są dłuższe. Dzięki temu charakteryzują się dużą wytrzymałością. Najczęściej wykorzystywanymi drzewami do produkcji papieru są sosny, świerki, osiki, brzozy i eukaliptus.

W produkcji papieru możemy wykorzystać również jeszcze jeden rodzaj włókien – włókna makulaturowe. Zwykle wymagają one jednak dodatku świeżych włókien i odpowiedniej obróbki. Recykling pozwala na przetworzenie papieru od 5 do 7 razy, nim jego włókna staną się niezdatne do wykorzystania. To rozwiązanie ekonomiczne i sprzyjające ekologii.

Może być to zaskoczeniem, ale papier zawiera w sobie również wodę. Stanowi ona między 3, a 7% masy papieru w zależności od jego rodzaju. Dlatego w drukarni niezwykle ważne jest utrzymywanie odpowiedniej wilgotności powietrza, która jest kontrolowana za pomocą odpowiednich czujników. Rozmieszczone są zarówno na hali produkcyjnej, jak i w miejscu magazynowania papieru.

Swoją nazwę zawdzięczają temu, że wypełniają przestrzenie pomiędzy włóknami celulozowymi. Przez to papier jest m.in. gładszy, bardziej elastyczny i miękki. Dzięki takim właściwościom, powierzchnia papieru lepiej utrwala farbę drukarską. Jednym z najczęściej stosowanych wypełniaczy jest węglan wapnia w postaci kaolinu lub mielonego marmuru. To, jakich wypełniaczy użyjemy, uzależnione jest od tego, jakimi właściwościami ma charakteryzować się produkt finalny i jakie zostaną zastosowane technologie.

To bardzo pojemne hasło. Na dodatek może ono budzić kontrowersje. Przeciętnemu konsumentowi kojarzy się bowiem z nie najlepszymi składami produktów spożywczych. Przypominamy jednak, że ssaki (poza przeżuwaczami) nie trawią celulozy. Spożywanie więc papieru nie jest rekomendowane, bez względu na sztuczne dodatki :). Tak na poważnie – trudno, by papier w ogóle powstał bez dodatków chemicznych. Praktycznie w całości jest produktem naturalnym. Dodawane do niego substancje są dobierane w taki sposób, by nie miały niekorzystnego wpływu na środowisko.

Użyte dodatki zależą od tego, na jakich parametrach końcowego produktu nam zależy.
Jeśli chcemy, by papier był jasny, stosowany jest np. wybielacz optyczny. Jeśli zależy nam na tym, żeby papier nie chłonął wilgoci, do masy papierniczej dodaje się kleje żywiczne. Zwykle stosuje się również barwniki, które gwarantują stałą barwę masy pomiędzy różnymi etapami produkcji. To tylko kilka z przykładów stosowanych dodatków chemicznych.