Publikacja samodzielna czy tradycyjna?
Podjęcie decyzji o wydaniu książki to kluczowy krok dla każdego autora. Od tego wszystko się zaczyna. Kolejnym ważnym wyborem jest określenie sposobu w jaki publikacja ukaże się na rynku. W dzisiejszych czasach autorzy mają do wyboru dwie główne drogi: wydanie samodzielne (self-publishing) lub publikację tradycyjną. Każda z tych metod ma swoje zalety i wady. Warto je rozważyć przed podjęciem ostatecznej decyzji.
Self-publishing - zalety i wady
Self-publishing to zyskująca na popularności metoda wydania książki – samodzielnie, tzw. własnymi siłami, bez udziału profesjonalnego wydawnictwa. Sprawdźmy, jakie ma zalety i wady.
Zalety:
1. Kontrola nad projektem
Publikacja samodzielna daje autorowi pełną kontrolę nad każdym “fizycznym” aspektem książki, od projektu okładki po wybór czcionek i układ tekstu, po jej format i rodzaj oprawy.
2. Szybkość publikacji
Wydawanie książki w self-publishingu jest zazwyczaj szybsze niż tradycyjne, samowydawca sam ustala terminy, nie ma potrzeby czekania na akceptacje i decyzje wydawnictwa oraz wpasowywanie się w plany wydawnicze.
3. Wyższe tantiemy
Autorzy mogą zarabiać więcej na egzemplarzu książki, ponieważ nie dzielą się dochodami z wydawnictwem.
4. Nieograniczona wolność
Zdarza się, że wydawnictwo odrzuca jakiś tekst – ze względu na jego wartość merytoryczną, niezgodność z “linią wydawniczą”, niskie walory kulturowe, opory przed ryzykiem inwestowania w debiutanta nieznanego na rynku. W self-publishingu możesz wydać praktycznie wszystko – historię swoich dziadków, tomik wierszy dla najbliższych przyjaciół, czy erotyczną powieść, która nawet wg Twojego wewnętrznego cenzora jest nieco grafomańska (ale masz jednak nadzieję, że znajdzie swoich czytelników ;) )
Wady:
1. Koszty publikacji
Wszystkie koszty związane z wydaniem książki, takie jak redakcja, korekta, projekt okładki, przygotowanie do druku, druk i marketing, spadają na autora.
2. Brak wsparcia wydawniczego
Autor musi samodzielnie zarządzać wszystkimi aspektami wydania książki. Musi znaleźć specjalistów do współpracy – redaktora, korektora, projektanta graficznego, kogoś, kto przygotuje książkę do druku, w końcu drukarnię, która ją wydrukuje. To dla laika może być trudne i czasochłonne, szczególnie, jeśli debiutuje się w branży. Procesy wydawnicze wymagają specjalistycznej wiedzy.
3. Trudności z dystrybucją
Samodzielnie wydana książka może mieć trudności z dotarciem do szerokiej publiczności. Self-publisher zazwyczaj nie ma możliwości, siły przebicia, a w końcu wystarczających finansów, aby dystrybuować swoją książkę kanałami, którymi dysponują duże wydawnictwa. Chyba, że jest znanym twórcą lub influencerem i posiada w mediach społecznościowych zaangażowaną społeczność…
Publikacja tradycyjna - współpraca z wydawcą
Przyjrzyjmy się teraz jak wygląda tradycyjny model model współpracy na linii autor – wydawca.
Zalety:
1. Wsparcie wydawnicze
Współpraca z wydawnictwem zapewnia autorowi dostęp do zespołu profesjonalistów, w tym redaktorów, korektorów, grafików, specjalistów od składu i DTP oraz specjalistów ds. marketingu, którzy są nie tylko wsparciem, ale przejmują wszystkie działania związane z poszczególnymi etapami wydawniczymi.
2. Lepsza dystrybucja
Wydawnictwa mają ustalone i sprawdzone kanały dystrybucyjne, które umożliwiają dotarcie do dużej liczby czytelników, w tym do księgarni stacjonarnych i internetowych.
3. Wiarygodność
Książka wydana przez renomowane i znane wydawnictwo może zyskać większą wiarygodność i cieszyć się większym prestiżem w oczach czytelników.
Wady:
1. Mniejsza kontrola
Autor musi być gotowy i otwarty na kompromisy. Wydawnictwo może wprowadzać zmiany w treści publikacji, narzucić ostateczny kształt poredakcyjny, projekt okładki czy w końcu strategię marketingową.
2. Niższe tantiemy
Współpraca z wydawnictwem oznacza podział dochodów. W tym modelu zysk ze sprzedaży nie trafia w całości do autora, ale zazwyczaj otrzymuje on ustalony procent od sprzedaży 1 egzemplarza (najczęściej jest to do 15% ceny detalicznej książki).
3. Czas oczekiwania
Proces publikacji tradycyjnej zazwyczaj bywa dłuższy, ponieważ obejmuje etap selekcji, redakcji i produkcji w firmie, która zajmuje się jednocześnie kilkoma czy nawet kilkudziesięcioma publikacjami.
Koszty - różnice między self-publishing a tradycyjną publikacją
Pewne finansowe aspekty już omówiliśmy, warto jednak przyjrzeć się szczegółom.
W przypadku self-publishingu autor pokrywa wszystkie koszty, związane z redakcją, korektą, przygotowaniem wnętrza książki oraz projektem okładki, drukiem, magazynowaniem, dystrybucją i marketingiem. Jednocześnie – choć początkowe koszty mogą być wysokie – autor zachowuje większą część zysków z każdej sprzedanej książki. Nie musi z nikim dzielić się tym, co zarobi ze sprzedaży!
W przypadku publikacji tradycyjnej to wydawnictwo pokrywa większość kosztów związanych z redakcją, korektą, pracami graficznymi nad książką i okładką, drukiem, marketingiem, wprowadzeniem książki do sprzedaży. W modelu tradycyjnym autor otrzymuje zaliczkę oraz tantiemy, które są niższe niż w przypadku self-publishingu, ale nie ponosi ryzyka finansowego związanego z kosztami publikacji.
Wybór odpowiedniej opcji publikacji zależy od indywidualnych preferencji i możliwości autora. Ważne jest, aby dokładnie rozważyć wszystkie za i przeciw, zanim podejmie się ostateczną decyzję.
Warto w tym miejscu wspomnieć także o tzw. vanity publishing, czyli wydaniu vanity. W tym modelu autor ponosi pełne koszty produkcji książki. Nawiązuje współpracę z wydawnictwem płacąc mu za wprowadzenie książki do swoich kanałów dystrybucyjnych. Wydawnictwo typu vanity press dystrybuuje książkę, a autor otrzymuje wysoki procent od jej sprzedaży. Jednak w tym modelu wydawnictwa nie interesuje, czy książka w ogóle nadaje się do publikacji i sprzedaży i nie ma żadnego interesu w tym, by dobrze się sprzedawała.