Papier powlekany i niepowlekany
Jaki papier wybrać do swojej książki? To pytanie, które dręczy wielu wydawców, szczególnie początkujących. Wybór odpowiedniego surowca w wymarzonej publikacji ma wpływ na wygląd i jakość wydruku, ale również na jego trwałość oraz odbiór przez czytelnika. W branży poligraficznej najczęściej spotykamy się z dwoma głównymi rodzajami papieru: powlekanym i niepowlekanym. Każdy z nich ma swoje unikalne właściwości, które wpływają na wykończenie i estetykę wydruku, a także postrzeganie go przez odbiorcę. W naszym artykule przedstawimy ich najważniejsze właściwości i zastosowania.
Czym jest papier powlekany?
Papier powlekany (coated) to papier – nomen omen – powleczony specjalnymi preparatami (najczęściej mieszanką pigmentowo-klejową), dzięki którym uzyskuje gładką powierzchnię oraz większy połysk. Pokrycie powierzchni papieru dodatkową warstwą powoduje, że mniej chłonie on farbę drukarską, co z kolei pozwala uzyskać bardziej wyraziste i intensywne kolory. Papier tak uzyskany może mieć wykończenie w połysku, w macie lub satynowe (jedwabne), a także występować w wersji jednostronnie powlekanej, co oznacza, że powłoka znajduje się tylko po jednej stronie arkusza.
Zalety i wady papieru powlekanego
Zalety:
- intensywność kolorów: dzięki gładkiej i niechłonnej powierzchni, wydrukowane obrazy i teksty mają intensywne, mocne kolory, co idealnie sprawdza się w przypadku zdjęć i grafik. Doskonale nadaje się do druku prac, w których twórcom szczególnie zależy na uzyskaniu głębi koloru i na tym, aby czerń była naprawdę czarna.
- estetyka: papier powlekany, zarówno błyszczący, jak i matowy, wygląda elegancko i profesjonalnie. Wybierany jest do drukowania ekskluzywnych magazynów i czasopism, świetnie sprawdza się w produkcji materiałów reklamowych, takich jak broszury, plakaty, katalogi, wizytówki, ulotki reklamowe, zaproszenia, jest pierwszym wyborem dla okładek książek,
- świetny do uszlachetnień – dobrze współgra z różnymi rodzajami uszlachetnień – np. lakierami i foliami metalizowanymi,
- trwałość: powlekana powierzchnia sprawia, że zwiększa się wytrzymałość papieru – jest on bardziej odporny na zabrudzenia, działanie czynników zewnętrznych oraz uszkodzenia mechaniczne.
Wady:
- mniejsza przyjemność dotyku: choć z drugiej strony – co kto lubi. Można powiedzieć, że de gustibus non est disputandum – dla jednym gładkość papieru powlekanego będzie zaletą, dla innych wadą. Na pewno jednak jest on mniej „naturalny” w dotyku niż papier niepowlekany, co może wpłynąć na odbiór publikacji przez czytelnika,
- cena: ze względu na dodatkowy proces powlekania, ten rodzaj papieru jest zazwyczaj droższy niż standardowy papier niepowlekany,
- chłonność: papier powlekany słabo chłonie atrament, co w przypadku tekstów może niekiedy skutkować minimalnie niższą czytelnością.
Czym jest papier niepowlekany?
Papier niepowlekany (uncoated) to papier, który nie posiada dodatkowej warstwy ochronnej (powłoki uszlachetniającej). Często nazywany jest papierem offsetowym. Ma bardziej szorstką i porowatą powierzchnię. Dzięki temu inna jest tu chłonność farby drukarskiej – stosunkowo łatwo wsiąka ona w podłoże, papier jest tu nieco jak gąbka. Surowa faktura papieru niepowlekanego sprawia, że jest bardzo naturalny w dotyku. Doskonale nadaje się do wydruków zawierających dużą ilość tekstu. Jest pierwszym wyborem dla książek beletrystycznych, codziennych gazet, notesów, kalendarzy oraz innych druków, gdzie estetyka „matowa” i naturalny wygląd są pożądane. Świetnie sprawdza się we wszelkiego rodzaju wydawnictwach z ekologicznymi aspiracjami.
Zalety i wady papieru niepowlekanego
Zalety:
- naturalny wygląd i dotyk: wydaje się bardziej „ekologiczny” i naturalny, co może być atutem w przypadku publikacji, które mają mieć minimalistyczny lub klasyczny charakter,
- łatwość pisania: dzięki większej chłonności i porowatości papieru niepowlekanego, łatwiej jest po nim pisać i rysować, co jest istotne szczególnie w przypadku notesów i plannerów. Tutaj raczej nic się nie rozmaże!
- ekonomia: papier niepowlekany jest zazwyczaj tańszy od powlekanego, co może być istotne w przypadku druku dużych nakładów. Poza tym świetnie sprawdza się codziennym druku w domowych i biurowych warunkach.
Wady:
- niższa jakość wydruku kolorowego: na papierze niepowlekanym kolory mogą wydawać się mniej intensywne, nieco rozmyte i przytłumione, co może wpłynąć na jakość zdjęć i grafik,
- mniejsza trwałość: papier niepowlekany jest bardziej podatny na uszkodzenia mechaniczne i zabrudzenia. Łatwiej wchłania wodę i wilgoć, co także negatywnie wpływa na jego wytrzymałość.
Jak wybrać odpowiedni papier do projektu?
Wybór odpowiedniego papieru po pierwsze zależy od rodzaju projektu – inny zastosujemy w przypadku ekskluzywnego kolekcjonerskiego albumu, inny w publikacji wyłącznie z tekstem. Kolejnym kryterium są wymogi estetyczne i użytkowe (czyli funkcjonalność). Jeśli drukujesz książkę beletrystyczną, notes, kalendarz lub popularny podręcznik, który wymaga wysokiego nakładu, papier niepowlekany może być najlepszym rozwiązaniem. Gwarantuje naturalny wygląd, jest przyjemny w dotyku, świetnie nadaje się do ręcznego zapisywania. Dla wyrafinowanych magazynów, okładek książek i projektów o wysokiej zawartości grafik lepiej sprawdzi się papier powlekany, który zapewni wyraziste kolory, profesjonalny wygląd i po prostu będzie wytrzymalszy, co jest także istotne w przypadku czytanych przez wiele osób czasopism. Idealnie nadaje się także do albumów zawierających zdjęcia lub reprodukcje malarskie. W tym miejscu warto wspomnieć o jeszcze jednej rzeczy – gramaturze papieru. Im jest wyższa, tym papier jest grubszy i bardziej wytrzymały. Może zatem się zdarzyć, że papier niepowlekany z grubszą gramaturą będzie finalnie sztywniejszy i mocniejszy niż taki sam arkusz papieru, który powstał z użyciem mieszanki pigmentowo-klejowej. I może świetnie wyglądać także użyty w produkcji książek, które mają ekologiczny lub artystyczny sznyt – są surowe, minimalistyczne i mają przyciągać naturalnością.
Tak jak już pisaliśmy, papiery powlekany i niepowlekany mają swoje unikalne zalety i wady, które sprawiają, że są odpowiednie do różnych zastosowań. Zawsze warto skonsultować się z drukarnią, aby wybrać najbardziej odpowiednią opcję – taką, która najlepiej odda charakter publikacji i spełni oczekiwania końcowych użytkowników.
Dla naszych klientów przygotowaliśmy specjalną stronę z prezentacją papierów – można tu zobaczyć najbardziej popularne surowce w naszej ofercie i porównać ich parametry. Dodatkowo można także zobaczyć, jaki papier pasuje do danego rodzaju publikacji (wykorzystując filtr na górze strony). Mamy nadzieję, że dzięki naszej prezentacji wybór papieru stanie się łatwiejszy!
W razie wątpliwości skontaktuj się z nami – z przyjemnością doradzimy!