Czym jest sztancowanie?
Sztancowanie, inaczej nazywane także tzw. ślepym sztancowaniem, to rodzaj techniki introligatorskiej. Inaczej nazwać można je także wykrawaniem.
Proces sztancowania - jak to działa?
Dzięki sztancowaniu możliwe jest wykonanie nawet najtrudniejszych, najbardziej skomplikowanych kształtów, których wycięcie nie jest możliwe przy użyciu klasycznej gilotyny. Wykrojnik, który każdorazowo przygotowuje się pod konkretny, wymagany kształt, to po prostu deska z nożami, będąca swoistą matrycą dla danego wzoru. Pod wpływem nacisku w maszynie sztancującej dokonywane jest wykrojenie pożądanego kształtu w wybranym surowcu. Wykrojnik jednak może nie tylko wycinać. Służy także do bigowania, czyli wykonywania w papierze lub kartonie specjalnych wgnieceń, które ułatwiają jego zginanie.
W przypadku technik cyfrowych i zastosowania plotera tnąco-bigującego (jak to ma miejsce np. w naszej drukarni), nie używa się wykrojnika. Specjalistyczny nóż w materiale rozłożonym na stole wycina wymagany, zadany kształt, zaś bigowanie papieru odbywa się za pomocą tzw. krążka bigującego.
Różne rodzaje sztancowania - przykłady zastosowań
Sztancowanie to metoda powszechnie stosowana w poligrafii. Popularna jest w przemyśle opakowaniowym. Umożliwia uzyskanie nie tylko wyrafinowanych kształtów kartonowych pudełek, ale także pozwala na wykonanie w nich otworów np. okienek czy uchwytów w różnych rozmiarach.
Duże zastosowanie ma sztancowanie w drukarniach produkujących materiały reklamowe oraz wszelkiego rodzaju materiały okolicznościowe. Każdy z nas kojarzy doskonale kartki świąteczne z wyciętymi kształtami choinek, bombek, czy misternych ornamentów. To właśnie wtedy wykorzystywane jest sztancowanie. Przydatne jest także w produkcji kopert, naklejek czy różnych materiałów reklamowych – np. popularnych w sklepach wobblerów oraz standów.
Zalety sztancowania w książkach i innych materiałach drukowanych
W przypadku “klasycznej” drukarni zajmującej się produkcją książek, sztancowanie najczęściej wykorzystywane jest w oprawie książek, a dokładniej w przygotowaniu okładek. Umożliwia wycinanie fantazyjnych otworów zarówno w miękkich, jak i twardych okładkach, a także w obwolutach oraz opaskach na książki. Sztancowanie okładek to sposób na ich uatrakcyjnienie. Oryginalny otwór w okładce, albo zastosowanie wyrafinowanego wycięcia wzdłuż jej górnej czy bocznej krawędzi intryguje i przyciąga uwagę.
Jeśli dodatkowo projekt graficzny okładki jest przemyślany, a wysztancowany otwór pełni określoną rolę w komunikacie wizualnym – zwracając uwagę, na to, co jest na pierwszej stronie wnętrza – otrzymujemy spójną koncepcyjnie okładkę wobec której nie da się przejść obojętnie.
Tak jest także w przypadku sztancowania obwolut i opasek. Jeśli wykrawanie jest nieprzypadkowe i stanowi dopasowany element do projektu okładki – automatycznie zwiększa wizualną atrakcyjność i wiarygodność przekazu graficznego.
Serdecznie polecamy sztancowanie tym wszystkim, którzy w prosty sposób chcą wzbogacić wizualnie swoją publikację oraz zwiększyć jej atrakcyjność estetyczną.